Takım çeliklerinin kaynağı
TAKIM ÇELİKLERİNİN KAYNAĞINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Tüm takım çelikleri , kaynak işleminden önce ön tava tabi tutularak ısıtılmalıdır. Bu husus son derece önemlidir. Hızlı ısıtma, belli bir bölgenin aşırı ısıtılması çatlamalara neden olabilir. Isıtma yavaş ve homojen olmalıdır. Komplex parçalar daha çok dikkat gerektirir.
Bu çelikler, kimyasal kompozisyonları gereği birleştirme kaynağına elverişli değildirler. Genel uygulamanın, tamir – bakım kaynağı amaçlı yapılan dolgu kaynağı olduğu unutulmamalıdır.
Takım çeliğinin cinsi, çalışma şartları tespit edilmeli, tamir kaynağından beklenen sertlik, aşınma direnci gibi mekanik özellikler iyi bilinmelidir. Bu özellikler doğrultusunda uygun kaynak ilave metalleri kullanılmalıdır.
Takım çeliklerinin kaynağında ısı girdisi düşük yöntemleri tercih ediniz. Mümkünse lazer kaynağı tercih edilmeli, değilse başta Tig kaynağı olmak üzere elektrik ark kaynağı ile tamirat gerçekleştirilebilir. Elektrik ark kaynağında imkanlar dahilinde en düşük çaplı elektrod kullanılmalıdır. Mig kaynağı, amperin kontrol altına alınabildiği yeni nesil yüksek teknoloji kaynak makinalar ile yapılabilir. Oksi-asetilen kaynağı ise tavsiye edilmez.
Dikkat edilmesi gereken önemli püf noktaları;
- Takım çeliklerinde; kaynak işleminin gerçekleştiği en düşük amper değeri ile işlem gerçekleştirilmelidir.
- Kaynak bitiminde krater oluşumundan kaçınılmalıdır.
- Şartlar izin veriyorsa; su verilerek sertleştirilmiş çelikler hariç, tampon kaynağı amacıyla 312 kalite kaynak ilave metali kullanılması faydalıdır.
- Tampon kaynağı olarak tek paso yeterlidir.
- Su ile sertleştirilmiş çeliklerde tampon kaynağı olarak düşük alaşımlı bazik elektrodlar kullanılabilir. E9018, E11018 vb.
- Kaynak yapılacak yüzeyler temiz olmalıdır. Yağ, kir gibi empüriteler kaynak bölgesinden işlem öncesinde uzaklaştırılmalıdır.
- Kaynak yapılacak yüzeylerde çatlak olup olmadığı, penetrant sıvı testi ile kaynak işlemi öncesinde tespit edilmelidir. Çatlak temizlenmeden kaynak asla yapılmamalıdır.
- Kaynak işlemi sonrasında keskin kenar ve köşelerin oluşumuna izin verilmemelidir.
- Ön tav, kaynak esnasında ve sonrasında oluşabilecek iç gerilmeleri minimuma indirir. Ön tav soğuma hızını düşürerek; distorsiyon ve çatlamaya karşı hassasiyetin azalmasını sağlar.
- Önceden sertleştirilmiş çeliklerde temper sıcaklığı aşılmamalıdır.
- Sertleştirilmiş çeliklerde kalınlık 25 mm in üzerinde ise 150-200 C ön ısıtma yapılmalıdır.
