Kaynakta ön ısıtma ne zaman yapılmalı ?
Bazı çelikler kimyasal özellikleri nedeniyle kaynağa elverişli olmayabilirler. Bu tür çelikler, belli prosedürler göz önünde bulundurularak kaynak yapılmalıdır. Öncelikle çeliğin karbon eşdeğeri (Ceş) hesaplanarak kaynaklanabilirlik hakkında bilgi sahibi oluruz.
Karbon Eşdeğeri
Çeliklerde alaşım elementleri malzemenin çeşitli özelliklerine etki ederler. C, Mn, Mo, Cr, V, Nb ve Si sertleşme kabiliyetini arttıran en önemli elementlerdir. Bu elementler ITAB’da martensit oluşumuna neden olurlar ve çatlak oluşma ihtimalini arttırırlar. Alaşım elementlerinin martensit oluşumunu ve çatlama ihtimalini arttırması karbon eşdeğeri ile kontrol edilir ve bu değerin mümkün olduğunca düşük olması arzu edilir. Ceş eşdeğeri düşük malzemelerin kaynak kabiliyeti yüksektir. IIW (Uluslararası Kaynak Enstitüsü) tarafından kabul gören Ceş formülü aşağıdaki gibidir.
- Ceş : C + MN/6 + (CR+MO+V)/5 + (Nİ+CU)/15 Yapı çelikleri için,
- Ceş < 0.45 Ön ısıtmaya gerek yok
- 0.45 < Ceş < 0.6 Ön ısıtma sıcaklıgı 100-200 C
- Ceş > 0.6 Ön ısıtma sıcaklıgı 200-300 C
- Not : Bu formül, karbon oranı % 0.25’den düşük olan çelikler için geçerlidir.
